Yıllardır Güneş’i inceleyen bilim insanları, elde ettikleri bulguları kıymetlendirerek ısı kaynağımızın barındırdığı sırları çözmeye çalışıyor. Araştırmacılar, tıpkı vakitte Güneş’te meydana gelen patlamaları da yakından takip ediyor.
Geçtiğimiz günlerde ABD Uzay ve Havacılık Ajansı (NASA), Soho 25 uydusuyla Güneş’in yüzeyindeki dev güneş lekesini görüntülemişti.
Dünya’dan bile daha büyük olan dev lekelerden biri, artık de Antalya’dan gözlemlendi.
TUG YERLEŞKESİNDEN MÜŞAHEDE YAPILDI
Antalya’daki 2 bin 500 metre yüksekliğe sahip TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi (TUG) Bakırlıtepe yerleşkesinde, 25’inci Güneş leke çevriminin birinci büyük lekesi gözlendi. TUG’un internet sitesinde, Güneş diskinin güneydoğu tarafında görülmeye başlanan ve ‘AR 2786’ olarak isimlendirilen Güneş lekesinin, yeni başlayan Güneş leke çevriminin şimdiye kadar gözlenmiş en büyük işaretçisi olarak ortaya çıktığı belirtildi.
Boyutu göz önüne alındığında Dünya’dan daha büyük olduğu anlaşılan ‘AR 2786’, Güneş patlamalarının gerçekleşebileceği bir bölge olarak da bedellendiriliyor.
“GÜNEŞ BİR LABORATUVAR”
TUG’da misyonlu Dr. Tucay Özışık, Dünya’ya en yakın yıldız olan Güneş’in, astrofizikçiler için laboratuvar olduğunu kaydetti. Öbür yıldızlar hakkındaki bütün bilgilerin Güneş’ten öğrenildiğini anlatan Dr. Özışık,
“Güneş’i gereğince detaylı inceleyebiliyoruz. Çok eski yıllardan beri yapılan çalışmalar, Güneş’in bir çevrimi olduğunu gösteriyor.
Yeni bir aktivite çevrimi var ve bunun ortalaması 11-12 yılda bir gerçekleşiyor. Bilim Toplum Merkezi’ne gelen küçük yaş kümeleri çocuklara, ‘Güneş adeta çok sonlanıyor, üzerinde çok leke çıkıyor’ diye anlatıyoruz.” tabirlerini kullandı.
Güneş’in bu çevrim mühletince bir yüzeyinin, öteki bölgelerine nazaran daha soğuk olduğunu, manyetik alanı daha yüksek bölgelerde lekelerin arttığını yahut azaldığını kaydeden Dr. Özışık, “Şimdi yeni bir çevrim başladı. Yeni çevrimin birinci lekeleri de gözükmeye başladı. Geçenlerde bayağı büyük simetrik bir leke vardı. Buradaki bir özel Güneş teleskopu ile onun birkaç kare fotoğrafını çektik. Bu da yeni başlayan çevrimin birinci lekesi olarak TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi’nin web sitesinde yayınlandı.” diye konuştu.
PATLAMA SAYISI ARTACAK
TUG’un web sitesinde, Güneş’teki lekenin 80 mm açıklığa sahip hidrojen alfa filtreli özel teleskop ve kamera sistemiyle kaydedildiği belirtildi. Fotoğrafta Güneş lekelerinin etrafında hafif parlak bölgeler, parlak kumsalları andırdığından Fransızcada kullanılan ‘plage: plaj’ sözcüğü ile isimlendirildi.
Bugünlerde 25’inci Güneş leke çevriminin başlangıcı yaşanıyor ve 2026 yılına kadar Güneş leke sayılarıyla birlikte Güneş patlamalarının sayı ve şiddetinde de artış bekleniyor.
Güneş patlamaları, Güneş’te gerçekleşen şiddetli patlamalara deniyor. Bu patlamalar milyarlarca megaton gücünde olup, genelde 1 milyon km/saat süratle hareket ediyor.
Sonucunda devasa güç açığa çıkan Güneş patlamaları nedeniyle, Dünya atmosferine olağanın üzerinde küçük dalga uzunluklu radyasyon parçacıkları giriyor. Bu püskürtüler sonucunda yeryüzündeki GPS üzere bağlantı ve güç ağları olumsuz istikamette etkilenebiliyor.
Kaynak: Ensonhaber