Öğrendiğimiz birinci bilgilerden biri 5 duyu organımız olduğudur. İşin doğrusu duyularımız bundan çok daha komplike ve katiyen 5 tane değil…
Klasik ‘5 duyu’yu hatırlayalım: Görme, işitme, koklama, dokunma ve tatma.
Bu tablonun çıkış kaynağı Aristoteles. Yani son derece eski…
Eski olan her şey geçersiz değil elbette. Aristo haklıydı. Sadece bunun duyulara getirilmiş yüzeysel bir ayrım olduğunu söz edelim. Temelinde duyularımız birbirinden farklı reseptörlerle işletilen pek çok farklı fonksiyona sahip.
Artık geri kalan o duyulardan kimilerine bakalım:
1. Propriyosepsiyon
Beden bölgelerinin ve uzuvların nerede olduğun farkında olma duyusu.
2. Termosepsiyon
Sıcak ve soğuğu hissetme duyusu.
3. Kimyasal duyu
Bedende sirkülasyona giren hormonlarla kimyasalların (örn. ilaçlar) ayrımını yapan duyu. Buna nazaran beynin medula bölgesini harekete geçirir. Refleks olarak kusmak bu duyuyla ilintilidir.
4. Nosisepsiyon
Acı duyusu. Öbür duyuların çok bir yüklemesi olarak düşünülse de, farklı ve kendine mahsus bir duyu.
5. İstikrar duyusu
Bedeni istikrarda tutma ve çeşitli istikametlerde hareket ettirebilme duyusu.
6. Gerinme duyusu
Duruma nazaran ciğerlerin, mesanenin, midenin ve başka sistemlerin gerinmesini düzenleyen duyu. Baş ağrısıyla da bağlıdır.
7. Susuzluk duyusu
Bedenin hidrasyon düzeyini ölçümleyip su gereksinimine yol açan duyu.
8. Kaşınma duyusu
Kaşınma hissi, dokunmayla ilgili öbür duyulardan farklı bir sistem tarafından gerçekleştirilir.
9. Vakit duyusu
Bu duyuyu denetim eden kesin bir sistem bulunmuyor. Lakin insanın vakit algısını yöneten ve bedeni da buna uygun davranmaya sevk eden bir duyunun varlığı kuşkusuzdur.
10. Açlık duyusu
Susuzluğun birebiri ancak beyne “Acıktın” kanısını iletir.
Kaynak: Onedio