Zelzele büyüklüğünün arkasındaki teknoloji: Richter ve Moment
Bu sabah saat 04.17’de merkez üssü Kahramanmaraş’ın Pazarcık ilçesi olan 7.4 büyüklüğünde zelzele meydana geldi.
Göçük altında kalanlar var Yerin 7 kilometre altında meydana gelen zelzele sonrası birinci belirlemelere nazaran, kimi vilayetlerde meskenlerin yıkıldığı ve göçük altında kalanların olduğu öğrenildi.
Ülkemizde meydana gelen sarsıntılarda, Kandilli Rasathanesi ile AFAD’ın açıkladığı büyüklükler ekseriyetle uyuşmuyor. Zira zelzeleler, farklı metotlarla ölçülebiliyor.
Deprem nasıl ölçülür
Kandilli ve AFAD’ın kullandığı ölçüm üniteleri birbirinden farklı. Artık gelin bu pahaların ne manaya geldiğine yakından bakalım:
Kandilli Rasathanesi, sarsıntının büyüklüğünü “kırılan yüzeyin büyüklüğünü ve münasebetiyle ortaya çıkan gücün seviyesini belirten bir ölçü” olarak tanımlıyor.
AFAD ise “depremin ortaya çıkardığı toplam enerjiyi karakterize eden, aletsel ölçüm ve hesaplama sonucunda bulunan değere” zelzelenin büyüklüğü isminin verildiğini söylüyor.

Depremin büyüklüğünü ölçmek için 5 farklı metot kullanılıyor. İşte Kandilli ile AFAD ortasındaki büyüklük farkı da burada ortaya çıkıyor.
1. Mahallî büyüklük (ML)
Richter tarafından önerilen ve Richter ölçeği olarak bilinen metot. Ses dalgaları ölçülerek, sarsıntının büyüküğü tespit ediliyor. Lakin bu formülle şiddetli zelzelelerin ölçülmesi yapılamıyor.
2. Moment büyüklüğü (MW)
Bu metot, başkalarına nazaran en sağlam ölçüm formülü olarak biliniyor. Bilim dünyasında, şayet bir sarsıntı için moment büyüklüğü hesaplanabilmişse, öteki büyüklük tiplerine gerek kalmadığı düşünülüyor.
Bu, hesaplaması en karmaşık prosedür ve 4’ün üzerindeki zelzeleler için kullanılıyor.
3. Müddete bağlı büyüklük (MD)
Sarsıntının sismometre üzerinde yarattığı titreşimle ölçülür. Bu yol, 5’ten küçük sarsıntılar için kullanılıyor.
4. Yüzey dalgası büyüklüğü (MS)
Yerel Büyüklük ve Mühlete Bağlı Büyüklük tekniklerinin yetersiz kaldığı, 6’nın üzerindeki sarsıntılarda kullanılıyor. Yüzeyden yayılan dalgalar ölçülerek, büyüklük tespit ediliyor. Ölçüm yapılan uzaklık arttıkça bu prosedürün güvenirliği de artıyor.
5. Cisim büyüklüğü (MB)
Yüzey dalgaları yerine, derinliklere inen dalgaların ölçüldüğü metoda deniyor.

Kaynak: Ensonhaber